De verzending van poststukken per
Expres werd in België geregeld door de wet van
29.4.1868, in voege vanaf 1.11.1868. Het duurde
echter tot 1 januari 1871, iets meer dan 5 jaar na
de troonsbestijging van Leopold II (17 december
1865) - tot in België het eerste postwaardestuk in
omloop werd gebracht.
Het betrof een
briefkaart (“Carte Correspondance”) met een zegel
van 5 centiemen, bedoeld voor verzending naar een
bestemming binnen eenzelfde postkanton, welke ook
voor gans het Koninkrijk België mocht gebruikt
worden mits bijfrankering van 5ct. Deze kaarten - en
volgende uitgiften - mochten ook per Expres
verstuurd worden, mits bijbetaling van het
expresrecht van 30ct. Tot op heden zijn nog geen van
deze kaarten gevonden met dit tarief, gebruikt vóór
1.5.1874.
Met het koninklijk besluit van 8.4.1874,
welke in werking trad op 1.5.1874, kwam het gebruik
van postwaardestukken verzonden per Expres in een
stroomversnelling. Vooral het verlaagde expresrecht
van 25ct viel blijkbaar in de smaak.
Prentkaart per EXPRES van ALOST, 27
JANV. 1906 naar Antwerpen met 8-hoekige
telegraaf-stempels.
Port: Prentkaart 5c + 25 centiemen expresrecht
2. Doel van de verzameling
Het doel van deze verzameling is
het tonen van de grote hoeveelheid
gebruiksmogelijkheden van postwaardestukken per
expres. Er wordt naar gestreefd voor alle
tariefperioden vanaf 1874 tot aan het einde van
de expresdienst in 2001 één of meer stukken te
tonen, met aandacht voor alle mogelijke
bijkomende diensten en regelgevingen. Volgende
specifieke onderwerpen komen aan bod
(niet-limitatieve opsomming):
- Tarieven binnenlands en buitenlands
gebruik, zowel pre-UPU als UPU
- Bijkomende diensten zoals aantekenen,
Avis de réception, post restante en
combinaties daarvan.
- Bijkomende tarieven zoals
afstandsrecht en nachtrecht
- Strafport zowel in binnenlands als
buitenlands gebruik, enkelvoudig en
meervoudig
- Stempeltypes voor ontwaarding
- Postale merken en aanduidingen
- Afhandeling van her-verzending en
onbestelbare poststukken.
De chronologie van de getoonde
poststukken volgt de opeenvolgende
tariefplannen.
3. Plan van de verzameling
1. Het begin: 1874 - 1914
2. De Eerste Wereldoorlog : 1914 - 1918
3. Noodstempels : 1919 - 1920
4. Het Interbellum : 1920 - 1940
a. Het Tramrecht : 1926 - 1929
b. De Expreszegels : 1931 - 1939
5. De Tweede Wereldoorlog : 1940-1945
6. De Moderne Tijd : 1945 - 2001
4. Bronnen
1. Catalogi van de Belgische vereniging
van Postwaardestukken – 1990 en 2009
2. G. WAROQUIERS: Catalogue des Entiers
Postaux Belges avec annonces - 2001
3. E&M DENEUMOUSTIER: Les Tarifs Postaux
Service Intérieur & Internationale
1987-1988
4. Philatélie Belge au Rhin: Marcophilie
Militaire Belgique –- 1980
5. Etude des Oblitérations des
Militaires Belges en Campagne – Paul
Leclercq
6. Les Timbres Perforés – Marcel
Anthoine – 1995
7. Diverse dienstorders en reglementen
van de Belgische Posterijen
Postwaardestukken die iets meer
aandacht van de toeschouwer verdienen werden in
de verzameling voorzien van een kadertje.
Liep bij de eerste deelnames de tijdsperiode tot
2001, voor deze versie, die deelnam aan het
nationale kampioenschap Brabantphil 2014 werd de
tijdsduur ingekort tot 1998. De graad qua
zeldzaamheid van de getoonde stukken verklaart
ook de uitzonderlijke score, die hiermee keer op
keer gerealiseerd wordt. En toch was 96 % het
net nog niet genoeg om de eerste plaats all
round binnen te halen. Deze was voorbehouden aan
de score 97%.
5. Tentoonstellingen en behaalde resultaten :
Belgische postwaardestukken per expres
11+12.05.2013
TURNHOUT TAXANDRIA 2013 - Regionaal kampioenschap Regio's Antwerpen & Limburg Competitief GROOT GOUD 96% Onder titel: Belgische postwaardestukken per expres 1874-2001
18 t/m 20.10.2013
APELDOORN - NL POSTEX 2013 Nationale competitieve postzegelshow in de Americahal Competitief GROOT GOUD Onder titel Belgische postwaardestukken per expres 1874-2001
03 t/m 05.10.2014
AARSCHOT BRABANTPHIL 2014 - Nationaal Kampioenschap In de stadsfeestzaal Competitie GROOT GOUD 96% + Speciale prijs Onder titel Belgische postwaardestukken per expres 1874-1998
24-26.08.2018
CINEY PHILEXNAM 2018 - Nationaal Kampioenschap In de Expohallen Erehof "Champions Class" Onder titel Belgische postwaardestukken per expres 1874-1998