Ferrum, terra cum igni natus, ferramenta et rerum humanorum Jose GULLENTOPS
Thematische verzameling
1.
Omschrijving :
José heeft haar hele leven in een
metaalverwerkend bedrijf gewerkt en vandaar
stamde ook het idee om een verzameling met als
kernidee “staal” uit te bouwen. Ze koos voor haar
verzameling een ongebruikelijke Latijnse betiteling
en geeft in haar inleiding een woordje uitleg als
volgt:
Laat Ferrum, vertaling “ijzer” u niet misleiden.
De Romeinen konden staal maken, maar zagen het
gewoon als hoogwaardig ijzer.
Ook is het een stereotype dat de zware industrie een
mannenaangelegenheid is.
Toch zijn er vrouwen die kennis en interesse hebben.
Wat volgt is geen exhaustieve index, eerder een
keuze van realia ook i.v.m. toepassingen
De verzameling werd van bij het begin groots
aangepakt, wat leidde in een eerste deelname aan een
competitieve met meteen zes kaders van elk 16
pagina’s en ze verkreeg meteen ook een zeer
goede waardering van de jury. José nam uitgebreid de
tijd om haar verzameling samen met de jury te
bekijken en kreeg naast het schouderklopje ook een
pak raadgevingen mee om ze in de toekomst nog te
verbeteren.
Haar huidige verzameling op basis van afgestempeld
materiaal kan in feite in drie grote delen opgevat
worden. In deel I doorloopt ze het hele proces,
gaande van erts over ontginning tot ruw ijzer.
Illustratie "HEMATIET"
Illustratie
"PYRIET"
Wat is erts? Een gesteente,
waaruit men één of meerdere materialen wint. Het
metaalgehalte in ijzer-ertsen zoals hematiet, pyriet
en sideriet verschilt. Andere metalen, zoals koper,
zink, lood e.a komen in voldoende gehalte dan weer
voor in andere ertsen.
Aangetekende zending verzonden in Warschau
op 4.11.1961 met aankomt in Parijs op
7.12.1961
U ziet
in de briefrand hoe de mijnwerkers afdalen, boren en
kappen en hoe uiteindelijk de ertsen weggevoerd
worden. De bijzondere afstempeling legt het accent
op materiaal gebruikt bij de ontginning.
In deel 2 van haar verzameling gaat ze dieper in op
een aantal staalbewerkingen, beschermingsmethodes en
verschillende manieren van montage tot eindproduct.
Door de
geschiedenis waren er vele types van persen. Door de
jaren heen zijn de persen sterk geëvolueerd. De
meest moderne is nu computergestuurd.
(Frankeermachinestempel type Neopost)
Schroeven, moeren, pinnen – het zijn
allemaal verbindingsstukken uit staal.
Hier fraai gedocumenteerd op een
gecensureerde brief, verstuurd in Chemnitz
op 4.11.1941.
Naar aanleiding van
commentaren bij de competitieve in 2007 mbt. de
afgewerkte producten die zij eveneens in hoofdstuk 2
van haar verzameling aan bod liet komen, herwerkte
José het hele plaatje van haar verzameling op dat
vlak. Daarbij worden de afgewerkte producten in het
teken van de piramide van Maslow bekeken.
Het plan onderging in dit hoofdstuk een hele
metamorfose om zo de kijker vertrouwd te maken met
de nieuwe visie terzake. Een verzameling evolueert
constant.
Het
geheel is afgerond met een hoofdstuk gewijd aan de
sociale geschiedenis, meer bepaald in de
staalnijverheid.
2. Plan
(versie 2008) :
Hoofdstuk I Ferrum, terra
cum igni natus
Staal, uit aarde en vuur ontsproten, beschrijft de productie vanaf
ertsontginning t/m staalfabriek.
1.1. Over ertsen, van ontginning tot
gereed product voor de oogoven
1.2. In en rond de hoogoven, de chemie
van erts en vuur
1.3. Uit de hoogoven kwam ruwijzer, nu
maken we staal
Hoofdstuk II Ferramenta
Nu we “staal” hebben,
wat doen we ermee?
2.1.Via
diverse bewerkingen, zgn 2de
verwerking, naar eindproduct
2.2.Staal
roest, enkele beschermingsmethodes
2.3.Verschillende
manieren van montage tot eindproduct
2.4.Hoe
het “eindproduct” vlg. de piramide van
Maslow de behoeften van de mens invult.
2.4.1.Fysiologische
behoeften (voeding, kleding, onderdak)
2.4.2.Veiligheid,
bescherming, zekerheid, orde
2.4.3.
Sociaal contact
2.4.4.Achting
en waardering
2.4.5.
Kennis, wetenschap
2.4.6.
Schoonheid (kunst)
2.4.7.Zelfontplooiing
Hoofdstuk
III Rerum Humanorum
Over menselijke aangelegenheden, de sociale geschiedenis, de
staalnijverheid als doelgroep.
3.1. Werkgeversorganisaties
3.2. Werknemers hebben zich ook
georganiseerd
Na
een pauze van twee jaar waarbij deze verzameling
met veel nieuw materiaal werd aangedikt, kwam ze
verzameling terug in de kijker in het erehof
tijdens het Regionaal Kampioenschap filatelie
“Proboten 2009”, een organisatie van onze
kring.
José had haar plan herwerkt én naar het Engels
vertaald. De titel zelf wijzigde niet gezien de
Latijnse vormgeving ervan. Na Proboten 2009
vertrok ze namelijk direct voor deelname op
internationaal vlak, met name tijdens de
interlandencompetitie “Eurothema” te Roskilde in
Denemarken. Hier vaardigden zeven Europese
landen een aantal thematische verzamelingen af
om het tegen elkaar op te nemen.
De Belgische delegatie omvatte zeven deelnemers
mét verzamelingen, die nog nooit op
internationaal vlak deelnamen maar uiteraard
binnen de Belgische competitie een hoog niveau
behaalden. België behaalde er met het team de
derde plaats. José zelf scoorde 73 % en
kreeg hiervoor als score “Groot zilver”,
volgens het afwijkende quoteringsschema, geldig
in Denemarken.
De
tijd die er was tussen Eurothema en het
nationale kampioenschap Antverpia 2010 benutte
José om haar verzameling aan te vullen met
nieuwe interessante stukken en haar werk werd
tijdens de competitieve te Antwerpen beloond met
een fraaie score van 77 %.
Prolegomena
Don’t let “Ferrum” translated as “Iron”
mislead you.
The Romans made steel, but defined it as
iron of supreme quality.
It also is accepted as common wisdom
that heavy industry is a male
item.
However
there are females who have
knowledge and interest in its
item.
This is not an exhaustive inventory,
rather a pragmatic approach aimed at
showing the applications of steel in
human society.
Chapter I – FERRUM, TERRA CUM
IGNI NATUS Steel, born
outof ore and fire, describes the
production starting from the mining of
ore till raw steel manufacturing.
1.1.
On ores,
from mining till compounding for high
furnace
1.2.
About the
high furnace, the chemicals of ore and
fire
1.3. Out of the high furnace came pig
iron, now we make steel, the so called
first elaboration.
Chapter II – FERRAMENTA
We now have “steel”, what shall we do
with it?
2.1.
Several
manufacturing methods, the so called
second elaboration leads
to ready to use products.
2.2.
Steel
rusts, some methods of protection
2.3.
Methods of
assembling
2.4.
How “ready
to use products” made out of steel fit
in Maslow’s pyramid
of human needs.
2.4.1.
Food,
cloths
2.4.2.
Shelter
2.4.3.
Social life
2.4.4.
Respect
2.4.5.
Knowledge
2.4.6.
Arts
2.4.7.
Self
fulfilmentChapter
III – RERUM HUMANORUM About
human relations, history, focused on the steel industry
3.1.
Organisation of the employers
3.2.
Employees also organise
Ponsen is één van de meest recente
ontwikkelingen van spaanloze
metaalbewerkingen en zij maakt het
gebruik van matrijzen overbodig. Dit
waren onmisbare en dure accessoires van
excenterpersen.
Smidse
in Seki (Japan), productiecentrum voor
messen en snijgereedschap. Het
vlijmscherpe samoeraizwaard wordt hier
gesmeed.
Publibel nr 2379 F uitgegeven vanaf 1970
met vermelding van het katalytisch
proces voor het aanbrengen van een
rubber coating op staal na de
standaardproductie.
3.
Tentoonstellingen en behaalde resultaten :
Ferrum, terra cum igni natus, ferramenta et rerum humanorum
13+14.10.2007
ESTAIMPUIS ESTAIMPUIS 2007 - Regionaal kampioenschap Regio's Henegouwen-Namen in sportcomplex rue Masure Competitief GROOT ZILVER 75%
BOORTMEERBEEK PROBOTEN 2009 - Regionaal Kampioenschap Tentoonstelling "Brabant" in de sporthal Demonstratie in het erehof
06 t/m 08.11.2009
ROSKILDE - DK EUROTHEMA 2009 Internationale interlandenwedstrijd tijdens nat. Kampioenschap Competitief GROOT ZILVER 73% Internationaal afwijkend quoteringsniveau
09 t/m 12.04.2010
ANTWERPEN ANTVERPIA 2010 - Europees Kampioenschap Jeugdklasse 16-18 jaar thematisch in Bouwexpo Competitief GROOT ZILVER 77%
27 t/m 29.04.2012
BOORTMEERBEEK Tentoonstelling n.a.v. de Week van de Amateurkunsten. Thema: Home Made Stand van de club in de Oude Malterie, Leuvensesteenweg 354, samen met werk van een 20-tal leden van de kring Demonstratie Fragment van 4 blz. uit deze verzameling
29.06.2014
BOORTMEERBEEK Tentoonstelling n.a.v. "Boortmeerbeek feest !" - Verenigingendag Editie I Tentoonstelling van het werk van een 20-tal leden van de kring in de inkomhal van de sporthal. Demonstratie Fragment van 4 pagina's uit deze verzameling
10.10.2021
BOORTMEERBEEK Tentoonstelling n.a.v. "Boortmeerbeek feest !" - Verenigingendag Editie VII Infostand met selectie uit 13 verzamelingen in verschillende disciplines Demonstratie Selectie van 4 pagina's uit deze verzameling
09.10.2022
BOORTMEERBEEK Tentoonstelling n.a.v. "Boortmeerbeek feest !" - Verenigingendag Editie VIII Infostand met selectie uit 9 verzamelingen in verschillende disciplines Demonstratie Selectie van 4 pagina's uit deze verzameling
10.09.2023
BOORTMEERBEEK Tentoonstelling n.a.v "Boortmeerbeek feest"! - Verenigingendag Editie VIII Infostand met selectie uit 9 verzamelingen in verschillende disciplines Demonstratie Sectie van 4 pagina's uit deze verzameling
01.09.2024
BOORTMEERBEEK Tentoonstelling n.a.v. "Boortmeerbeek feest !" - Verenigingendag Editie IX Infostand met selectie uit 11 verzamelingen in verschillende disciplines Demonstratie Selectie van 4 pagina's uit deze verzameling
