De geschiedenis van de westerse luchtvaart Marcel VAN DEN EYNDE
Astro- en aereo verzameling
Marcel is al jaren actief geïnteresseerd door alles
wat de luchtvaart te maken heeft en bouwde
hieromtrent jaren geleden - binnen de schoot van
onze kring - twee verzamelingen op.
Een eerste aërofilatelistische verzameling omschreef
de geschiedenis van de Westerse luchtvaart op 24
pagina's type "Universal Album" (tentoongesteld op 2
kaders van het oude type), de andere beperkte zich
tot stukken m.b.t de eerstedagsvluchten van Sabena.
Opvallend bij deze verzameling was het feit dat ze
op "licht geruit" papier was opgemaakt (niet het
huidige standaard A4 formaat), iets dat wij vandaag
niet meer zien.
Zij beantwoorde verder in vele opzichten wel aan de
huidige esthetiek, met name wat betreft de
omkadering van de pagina's en de inlassing van
teksten samen met een mooie ordening van de stukken
met een mix van afstempelde postzegels (en enkele
postfrisse op aparte bladen), poststukken,
postwaardestukken en afstempelingen. Daarbij lette
Marcel er ook op dat de zwaarste stukken zich
onderaan bevonden.
Enkele paginavoorbeelden :
De verzameling omvatte verhoudingsgewijs zeer veel
poststukken, waarbij de afstempelingen de juiste
toon moesten leggen.
Marcel beperkte zich tot het verlenen van
aërofilatelistische informatie en verklaarde dus ook
geen afstempelingen of types van documenten nader,
iets wat vandaag - bij competitieve deelnames - wél
gevraagd wordt. Maar in de tijdsgeest gezien,
waarbij hij destijds met deze verzameling uitpakte,
was dit beslist een erg fraai ogende én interessante
collectie.
In de inleiding bij de verzameling "De Geschiedenis
van de Westerse Luchtvaart" begon Marcel met de
vraag: "Waarom een geschiedenis van de luchtvaart
samenstellen?"
Zijn antwoord luidde :
Het feit dat vliegen de mensheid altijd heeft
gefascineerd en dat zelfs vandaag de dag nog doet -
nu het vliegtuig geen geheimen meer heeft en
iedereen op elk moment kan vliegen.
We staan er altijd weer verbaasd over hoe en waarom
een vliegtuig in staat is de grond te verlaten, in
de lucht te blijven en steeds hoger, sneller een
grote afstand af te leggen.
Alhoewel de geschiedenis van de luchtvaart in feite
een tamelijk korte is - slechts een eeuw oud - is
zij wellicht de meest ingewikkelde, geconcentreerde,
avontuur dat de mensheid kende. Na eeuwen van dromen
werd de luchtvaart geboren binnen een tijdsbestek
van slechts enkele jaren en maakte daarbij dankbaar
gebruik van de wetenschap waarvan zij geheel
afhankelijk was voor haar evolutie.
Het startpunt moet natuurlijk Leonardo Da Vinci
zijn, de eerst grote theoreticus m.b.t. de
wetenschappelijke grondslagen van het vliegen.
Daarna volgde een aantal gebeurtenissen die het
beeld van de geschiedenis van de luchtvaart tot het
komst van de Concorde in 1969 in een notendop
samenvatten. (Weliswaar zonder paginanummering maar
louter op basis van data maar wel met steeds wat
extra informatie).
Marcel somde ze als volgt samen :
1896 Otto Lilienthal (1848-1896) bracht zichzelf
als eerste mens in het luchtruim
Hij bouwde in totaal vijf één- en twee tweedekkers.
1903 De gebroeders Wright met hun Flyer I - de
eerste gemotoriseerde vlucht
Op 17.12.1903 maakten Orville en Wilbur Wright deze
vlucht te Kitty Hawk.
Bij de 4de poging vlogen ze 260 m en bleven 59 sec
in de lucht
1909 Louis Blériot vliegt als eerste van Engeland
naar Frankrijk
In zijn type XI - ééndekker vloog hij op 25.7.1909
van Les Baragues (bij Calais) naar Northfall Meadow
(bij Dover). De "Blériot XI" was het eerste type dat
in bij een oorlogsvoering werd ingezet (oorlog
Italië-Turkije 23.10.1911)
1924 De eerste vluchten van de Fokker FVII
(Ontwerp Anthony H.G.Fokker)
De eerste FVII vloog op 11.4.1924 op Schiphol en kon
8 personen vervoeren.
Het was het eerste KLM vliegtuig met een verwarmde
cabine
De later Fokker FVII 3M versie, gebouwd door SABCA,
telde 10 zitplaatsen
De Fokker FVII was het succesvolste
verkeersvliegtuig tussen de twee wereldoorlogen
1925 De Breguet's en de Junkers
De Breguet's werden veel gebruikt voor
de postdiensten
(in de regio's Marokko, Syrië en
Indochina).
De Junker F-13 was het eerste echte
passagiersvliegtuig ter wereld.
De passagiers namen plaats in een
gesloten cabine en droegen reeds een
veiligheidsgordel.
Poststuk dd 24.04.1925 met in de
bandstempel een afbeelding van de Junker
F-13, het eerste echte
passagiersvliegtuig ter wereld.
1927 Charles Lindbergh vliegt non-stop van
Amerika naar Europa
Op 20.5.1927 vertrok hij met zijn eenmotorig
vliegtuig Ryan Nyp (Spirit of St Louis genoemd) te
New York voor een 33 1/2 uren durende vlucht naar
Parijs en overbrugde zo 6000 km.
1928 De doping van het beroemste luchtschip: de
LZ 127
Het beroemdste luchtschip van dit type was zonder
twijfel de "Graf Zeppelin", zo genoemd naar Graaf
Ferdinand van Zeppelin. Het kon 20 passagiers
vervoeren en had een bemanning van 45 man. Het was
237 m lang, had een diameter van 33.70 m, woog 67
ton en haalde een kruissnelheid van 115 km/u.
Brieffragment met postaal afgestempelde
postzegel met het luchtschip "Graf
Zeppelin" dd 14/6/1931 en voorzien van
een speciale gelegenheidsafstempeling,
ten bewijze dat de brief met de "Graf
Zeppelin" verstuurd werd
1931 Prof. A. Piccard exploreerde als eerste de
atmosfeer met zijn stratosfeerballon
De stratosfeerballon was voorzien van
een luchtdichte cabine, had een hoogte
van 85 m en bevatte 2600 m3 waterstof.
De recordhoogte, die hij bereikte
bedroeg 17000 m (bij -55° C)
Brieffragment met bijzondere
afstempeling n.a.v. jubileumviering
A. Piccard met zijn portret
1931 Eerste vlucht van de Junker 52 (JU52)
De eerste driemotorige versie van de Junker 52 vloog
in April 1931. Dit type toestel kon 17 passagiers
vervoeren bij een snelheid van 290 km/u op een
hoogte van 3000 m.
Rolstempel dd 25.9.1930 met de
ïllustratie van de driemotorige Junker
52
1935 De Douglas Commercial (DC3) vloog voor het
eerst
Op 17.12.1935 vond de eerste vlucht met dit type
toestel plaats in Santa Monica (USA). Hun
kruissnelheid bedroeg 300 km/u.
1937 De Caudron en de Short Sunderland
In Groot-Brittannië opende Imperial Airways in 1937
diensten naar verschillende delen van het Britse
Imperium. Voor de vluchten (vooral postvliegtuigen)
opteerde men voor het type "Caudron Simon".
Daarnaast kende de vloot 42 vliegtuigboten van het
type Short Sunderlandmk)
1939 De Lockheed
De Lockheed - Constellation was het eerste KLM
vliegtuig met een drukcabine.
Air Letter (type vouwbrief) verstuurd in
India op 19.11.1953 met bestemming
Manchester met ingedrukt frankeerbeeld met
het toestel, type Lockheed 740
Constellation.
1942 De Douglas Commercial (DC4)
Dit viermotorig toestel vloog voor het eerst in 1942
en werd uiterst succesvol. Er werden meer dan 100
vliegtuigen van dit type gebouwd. Met zijn 93 feet
was hij "een jumbo" voor zijn tijd. Ze verwierven
vooral naam en faam bij hun inzet als luchtbrug bij
de bezette stad Berlijn.
1954 Boeing 707 - (B707)
Op 15.7.1954 vond de eerste vlucht van een toestel
met een totaal nieuw concept (=straalvliegtuig)
plaats. De eerste versie van de Boeing 707 kon 132
tot 148 passagiers bij een kruissnelheid van 990
km/u ineens transporteren. Er werden 100 stuks
gebouwd.
Er volgde een hele reeks van Boeing 707
straalvliegtuigen. Bij reeks twee werd de
passagierscapaciteit opgetrokken tot 180. Bij versie
drie - in dienst vanaf 1958 bij PANAM - konden reeds
219 passagiers aan boord.
Zuid-Afrikaans aërogram met in het
ingedrukte zegelbeeld een Boeing 707 uit
de eerste lichting.
1955 De Caravelle
In 1955 bouwde Sud-Aviation het eerste
straalvliegtuig voor korte afstanden. De motoren
werden aan de staart gemonteerd. Voordeel:
makkelijker onderhoud en minder cabinelawaai.
1962 Boeing 727 - (B727) De eerste Boeing 727 verliet de fabriek op
27.11.1962. Het toestel kon 189 passagiers
vervoeren. Er was veel vraag naar dit type toestel
en de passagierscapaciteit nam gestadig toe naarmate
de verkoop steef.
1968 Boeing 747 - (B747)
De ontwerpers kwamen op het idee om achter de
Boeingcockpit een "upperdeck" toe te voegen om nog
extra passagiersruimte te creëren. Op 30.9.1968 kwam
de eerste B747 uit 's werelds grootse gebouw en de
eerste effectieve vlucht van Boeing 747 vond plaats
op 9.2.1969. De maximale capaciteit aan boord was
400 passagiers. In totaal kende de 747 zeven
verschillende modellen. Het type B747SP (=special
performance) haalde in 1975 een destijds erg benijde
snelheid van 0.92 mach.
Vlagstempel met rechtse datummarkering
met de Boeiing 747 met Upperdeck
1969 De Concorde, het duurste vliegtuig ter
wereld
Dit was beslist hét Franse luxeproject. Het toestel
kon slechts 138 passagiers vervoeren maar wél tegen
een ongeziene snelheid van 2385 km/uur, waardoor een
vlucht van Europa naar Amerika in minder dan 3 u
gerealiseerd kon worden.
De eerste vlucht van de Concorde vond plaats op
2.3.1969.
Frankeermachineafstempeling type "Satas"
dd 6/8/1983 met de Concorde,
paradepaardje bij Air France
Tentoonstellingen en behaalde resultaten :
De geschiedenis van de westerse luchtvaart
14+15.04.1984
HAACHT WESPELAAR 11de clubtentoonstelling in zaal Het Molenhof Niet competitief
23+24.04.1994
HAACHT 17de clubtentoonstelling met voorverkoop in Breughels Gasthof Niet competitief Onder titel "Luchtvaart"
06.09.2015
BOORTMEERBEEK Tentoonstelling n.a.v. "Boortmeerbeek feest !" - Verenigingendag - Editie II Tentoonstelling van het werk van 21 leden in de verenigingsstand aan de sporthal Demonstratie Fragment van 4 pagina's uit deze verzameling
